Σαν σήμερα, στις 7 Οκτωβρίου 2020, το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών έγραψε Ιστορία: η Χρυσή Αυγή κρίθηκε εγκληματική οργάνωση, σε μια απόφαση που ήρθε ύστερα από πεντέμισι χρόνια δίκης, δεκάδες μάρτυρες, πλήθος στοιχείων και κυρίως —την αταλάντευτη στάση της κοινωνίας.
Χιλιάδες πολίτες βρέθηκαν έξω από το Εφετείο, στέλνοντας το μήνυμα ότι η Δημοκρατία δεν εκφοβίζεται, ούτε υποχωρεί μπροστά στη βία και το μίσος. Η απόφαση εκείνης της ημέρας δεν αφορούσε μόνο μια εγκληματική οργάνωση. Αφορούσε τη συλλογική ταυτότητα και το πολιτικό ήθος της ελληνικής κοινωνίας.
Μια πόλη με μνήμη
Για τη Νέα Σμύρνη, η ημερομηνία αυτή έχει ιδιαίτερο βάρος. Δεν είναι απλώς μια πολιτική υπενθύμιση· είναι υπαρξιακή ανάμνηση. Η πόλη γεννήθηκε μέσα από τον ξεριζωμό, τη βία και την προσφυγιά. Οι άνθρωποι που την έχτισαν κουβαλούσαν τις μνήμες της Μικράς Ασίας, τις διώξεις, τις απώλειες, αλλά και την πίστη στη ζωή και τη δημοκρατία.
Σε μια τέτοια πόλη, ο αντιφασισμός δεν είναι “ταμπέλα”· είναι βαθιά εγγεγραμμένος στο συλλογικό DNA.
Η 7η Οκτωβρίου είναι, λοιπόν, μια ημερομηνία-καθρέφτης: μας δείχνει πόσο κοστίζει η αδράνεια, αλλά και πόση δύναμη έχει η μνήμη όταν μετατρέπεται σε πράξη.
Η μνήμη δεν είναι τελετουργία
Το στοίχημα σήμερα δεν είναι να «θυμόμαστε» απλώς την απόφαση. Είναι να τη μεταφράζουμε σε καθημερινή στάση, σε πολιτισμό, σε παιδεία, σε θεσμούς που δεν αφήνουν ρωγμές για να επιστρέψει το σκοτάδι.
Η Νέα Σμύρνη έχει πολλές φορές δείξει ότι μπορεί να σταθεί μπροστά σε αυτές τις προκλήσεις — είτε με τις πολιτιστικές της πρωτοβουλίες, είτε με την κοινωνική της συνοχή. Αλλά τίποτα δεν είναι δεδομένο. Η μνήμη χρειάζεται συνεχή καλλιέργεια, ειδικά σε εποχές που ο δημόσιος λόγος συχνά θολώνει, οι έννοιες σχετικοποιούνται και η Ιστορία γίνεται αντικείμενο εργαλειακής χρήσης.
Ένα διαρκές καθήκον
Η 7η Οκτωβρίου είναι ημερομηνία-ορόσημο. Θυμίζει ότι οι κοινωνίες νικούν όταν είναι παρούσες.
Και ότι οι πόλεις με μνήμη, όπως η Νέα Σμύρνη, έχουν καθήκον να μένουν σε εγρήγορση, να υπερασπίζονται τη δημοκρατία όχι μόνο στις πλατείες και στα δικαστήρια, αλλά και στην καθημερινότητα, στην παιδεία, στον δημόσιο λόγο.
Η απόφαση του 2020 δεν ήταν το τέλος μιας εποχής. Ήταν η υπενθύμιση ότι τίποτα δεν χαρίζεται — όλα κερδίζονται με μνήμη, συλλογική ευθύνη και πράξεις.
Εκδότης nstimes.gr
