Σαν σήμερα, πριν από 35 χρόνια, στις 29 Αυγούστου 1990, έφυγε πρόωρα από τη ζωή ο Ανδρέας Βαρίκας, σε ηλικία μόλις 45 ετών. Η απουσία του υπήρξε καθοριστική για τον Πανιώνιο, όμως το έργο του συνεχίζει να εμπνέει γενιές φιλάθλων και παραγόντων. Δεν ήταν απλώς ένας διοικητικός ηγέτης· ήταν ο άνθρωπος που έδωσε στο μπάσκετ του Πανιωνίου όραμα, δομή και προοπτική, χτίζοντας πάνω στις ακαδημίες και στην ανάδειξη ταλέντων.
Ο άνθρωπος που «όργωνε» τις αυλές
Στις δεκαετίες του ’70 και του ’80, ο Ανδρέας Βαρίκας, μαζί με τους στενούς συνεργάτες του, έψαχνε στα σχολεία και στις ανοιχτές αυλές της Αθήνας για νέα παιδιά. Εντόπιζε ταλέντα, τα έφερνε στον Πανιώνιο και τα έβαζε να δουλεύουν σκληρά στις ακαδημίες. Υπό τη δική του καθοδήγηση, οι υποδομές του συλλόγου κυριάρχησαν, βγάζοντας παίκτες που αποτέλεσαν τη βάση για την κατάκτηση του Κυπέλλου Ελλάδος το 1991. Έναν τίτλο που ήρθε μόλις εννέα μήνες μετά τον θάνατό του. Δεν είναι τυχαίο ότι η ομάδα κατέθεσε το τρόπαιο στον τάφο του, ως ύστατο φόρο τιμής στον «εργάτη» και οραματιστή.
Η πνευματική του διάσταση
Ο Βαρίκας δεν ήταν μόνο άνθρωπος του αθλητισμού. Γόνος οικογένειας των γραμμάτων, γιος του δημοσιογράφου και συγγραφέα Βάσου Βαρίκα, σπούδασε ηλεκτρολόγος μηχανικός αλλά ξεχώρισε και για το πνευματικό του έργο. Μετέφρασε αρχιτεκτονικά εγχειρίδια, ποιητικές συλλογές και φιλοσοφικά δοκίμια, συνδυάζοντας επιστήμη και τέχνη. Αυτό το πνεύμα καλλιέργησε και στον Πανιώνιο: σκληρή δουλειά, αφοσίωση, αλλά και κουλτούρα.
Ένας εργάτης με όραμα
- Δεν έμεινε στη θεωρία· έκανε πράξη ό,τι ονειρευόταν.
- Εστίασε στην εκπαίδευση και την ανάδειξη νέων παικτών.
- Δούλευε ακατάπαυστα για τον Σύλλογο, χωρίς να αναζητά προσωπική προβολή.
- Έδωσε πνοή στην ιδέα ενός Πανιωνίου που θα πρωταγωνιστούσε με τα δικά του παιδιά.
Για τη συνολική του προσφορά, το κλειστό γήπεδο επί της Αγίου Ανδρέα στη Νέα Σμύρνη φέρει το όνομά του: «Κλειστό Γήπεδο Ανδρέας Βαρίκας».
Το τουρνουά «Ανδρέας Βαρίκας»
Λίγες μόλις ημέρες μετά τον θάνατό του, το φθινόπωρο του 1990, ο Πανιώνιος καθιέρωσε το τουρνουά «Ανδρέας Βαρίκας». Μεγάλες ομάδες όπως ο Άρης, η Γιουγκοπλάστικα και η ΤΣΣΚΑ Μόσχας συμμετείχαν στα πρώτα χρόνια. Ο θεσμός κράτησε μέχρι το 2009 και αναβίωσε το 2023.
Φέτος, στις 19–20 Σεπτεμβρίου 2025, το τουρνουά θα διεξαχθεί στο Δ.Α.Κ. Γλυφάδας «Μάκης Λιούγκας», με τη συμμετοχή της Varese, της ΑΕΚ και της Καρδίτσας. Κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης, θα βραβευτεί ο Βλάντο Τζούροβιτς, ο προπονητής που χάρισε στον Πανιώνιο τον τίτλο του 1991.
Στόχος του θεσμού είναι να κρατά ζωντανή τη μνήμη του Βαρίκα, να φέρνει κοντά δημοφιλείς ομάδες και φιλάθλους, και να λειτουργεί ως πρόβα τζενεράλε για τον Πανιώνιο πριν από τις μεγάλες διοργανώσεις, όπως το BKT EuroCup και η Stoiximan Basket League.
Μια παρακαταθήκη που ζει
Ο Ανδρέας Βαρίκας δεν έφυγε ποτέ πραγματικά από τον Πανιώνιο. Η φιλοσοφία του –δουλειά στις ακαδημίες, ανάδειξη νέων παικτών, σύνδεση του αθλητισμού με τον πολιτισμό– παραμένει οδηγός μέχρι σήμερα. Η μνήμη του τιμάται όχι μόνο με το όνομα του κλειστού και το τουρνουά, αλλά και με κάθε νέο παιδί που φορά τη φανέλα του Πανιωνίου.
